Wydalanie moczu z nerek, moczowodów i pęcherza moczowego - przyczyny, objawy i leczenie. MF.

Urografia wydalnicza jest powszechną metodą diagnozowania chorób układu moczowo-płciowego, która opiera się na zdolności nerek do usuwania środków kontrastowych z krwi. Po dożylnym podaniu tego samego środka kontrastowego wykonuje się badanie rentgenowskie nerek i dróg moczowych, dzięki czemu można zobaczyć ich anatomiczny obraz i określić patologię.

Wskazania do urografii wydalniczej

Do czasu wynalezienia urządzenia ultrasonograficznego urografia wydalnicza była uważana za prawdziwy "złoty standard" w praktyce urologicznej. Wykonano go we wszystkich przypadkach przyjęcia pacjenta do szpitala urologicznego, niezależnie od choroby pacjenta. Po wynalezieniu ultradźwięków zakres odczytów nieco się zawęził, ale nadal pozostaje wystarczająco szeroki, aby urografia wydalnicza była jedną z najczęstszych metod diagnostycznych w urologii.

Jednym z najczęstszych objawów urografii wydalniczej jest domieszka krwi w moczu. Przyczyny tego stanu klinicznego mogą być liczne i aby ustalić co najmniej przybliżoną przyczynę choroby, konieczne jest natychmiastowe przeprowadzenie urografii wydalniczej.

Zespół bólu związany z patologią nerek i dróg moczowych jest również absolutnym wskazaniem do urografii wydalniczej.

Ponadto każda traumatyczna zmiana okolicy lędźwiowej lub jakakolwiek zakaźna patologia układu moczowego wymaga również obowiązkowej urografii wydalniczej.

Również pomimo wynalezienia ultrasonografii wciąż istnieją patologie, w których urografia wydalnicza pozostaje najbardziej niezawodną metodą diagnozy. Może to być podejrzenie o niedrożność moczowodu lub kamicę moczową.Chodzi o to, że ultradźwięki nie pozwalają na wizualizację narządów jamy brzusznej, takich jak moczowód i pęcherz moczowy, a przy urografii wydalniczej można dość łatwo zobaczyć ich anatomiczny obraz i obecność patologii.

Oprócz wszystkich powyższych, urografia wydalnicza jest stosowana do diagnozowania wrodzonych anomalii rozwojowych lub powikłań po interwencjach chirurgicznych.

Przeciwwskazania do urografii wydalniczej

Po części jedną z przyczyn częstszego stosowania ultrasonografii w miejscu urografii wydalniczej jest duża liczba przeciwwskazań do tej metody diagnostycznej. Oczywiście procedura jest kategorycznie zabroniona ze zwiększoną wrażliwością na jodowane środki kontrastowe. W tym samym czasie metoda jest zwykle odrzucana lub zalecana do przeprowadzenia przy użyciu innych środków kontrastowych, które nie zawierają jodu.

Wcześniej mówiono, że wszelkie choroby zakaźne układu moczowo-płciowego są wskazaniami do urografii wydalniczej. W tym przypadku należy pamiętać, że przeciwwskazania autoimmunologiczne są przeciwwskazane do wykonania tej metody diagnostycznej. Dlatego przed wykonaniem urografii wydalniczej w przypadku patologii zapalnej należy podać pacjentowi listę badań laboratoryjnych w celu ustalenia przyczyny patologii.

Z tych samych powodów nie można wykonać procedury niewydolności nerek, czy to ostrej czy przewlekłej. Substancja kontrastowa może stać się dodatkowym obciążeniem dla chorej nerki, więc dla tej patologii lepiej jest ograniczyć się tylko do USG.

W przypadku takich chorób jak pheochromocytoma i tyreotoksykoza, wprowadzenie kontrastu zawierającego jod może spowodować gwałtowny wzrost ciśnienia krwi, więc takich pacjentów nie wolno wykonywać urografii wydalniczej.

Kontrast jodu

Przygotowanie do procedury

Zasadniczo nie ma wstępnego przygotowania do urografii wydalniczej. Cała procedura, od początku do końca, wykonywana jest bezpośrednio w placówce medycznej. Jedynym preparatem do urografii moczowej może być psychologiczny nastrój dla tych, którzy boją się kroplówek i zastrzyków dożylnych.

Ponadto w domowych zakładach opieki zdrowotnej rzadko dostarcza się materiały do ​​zabiegu. Dlatego, jeśli przepisano ci urografię wydalniczą, przygotuj się na fakt, że musisz kupić strzykawkę i kontrast zawierający jod w aptece. Aby nie dwa razy powrócić do tego samego miejsca, lepiej udać się do apteki przed pójściem do kliniki.

Urografia wydalnicza na oczach pacjenta

Dla pacjenta procedura rozpoczyna się od wstrzyknięcia dożylnego, gdy wstrzykuje środek kontrastowy. Wielkość kontrastu nie zależy od wieku ani choroby pacjenta, ale od masy ciała. Po wprowadzeniu środka kontrastowego pacjent czeka około pięciu minut, po czym udaje się do sali radiologii, gdzie wykonuje serię zdjęć.Pierwsze zdjęcie wykonuje się w ciągu 5-7 minut, gdy materiał kontrastowy znajduje się we wnęce układu nerkowego z obliczeniami calyxal. Drugi rentgenogram wykonuje się po 10-15 minutach. Jest odpowiedzialna za wypełnianie moczowodów kontrastem. I ostatnie trzecie zdjęcie powinno być zrobione w 20-25 minut, kiedy kontrast wpada w jamę pęcherza.

W niektórych przypadkach, na przykład z niedrożnością moczowodu, gdy występuje opóźnienie w usunięciu środka kontrastowego, pacjent musi "strzelić" jeszcze dwa razy - 45 i 60 minut. Zasadniczo kończy to wszystkie działania po stronie pacjenta. Pacjenci muszą pamiętać, że po dożylnym wprowadzeniu kontrastu mocz może zmienić swój normalny kolor na ciemniejszy, czego nie należy się obawiać.

Zadania lekarza dotyczące urografii wydalniczej

Urolog nie uczestniczy bezpośrednio w urografii wydalniczej. Robi to pielęgniarka, która wprowadza środek kontrastowy i technik rentgenowski, który zajmuje się robieniem zdjęć.Zupełnie inne zadanie należy do lekarza - musi on prawidłowo interpretować obrazy radiograficzne i sporządzać raport medyczny na ich temat.

Przy opisie zdjęć urolog ocenia kształt, położenie, wielkość i kontury nerek, na podstawie których można wyciągnąć wniosek o stanie funkcjonalnym narządu. Dodatkowo oceniane są kontury i kształty moczowodów i pęcherza moczowego. Pozytywną cechą urografii wydalniczej jest fakt, że możliwa jest ocena nie tylko stanu dróg moczowych, ale także narządów miednicy małej. Tak często wykrywane są przypadkowe odkrycia medyczne, takie jak choroby onkologiczne narządów wewnętrznych.

Normalny wydalniczy urograf

Czas trwania zabiegu i czas pobytu w szpitalu

Z reguły nie więcej niż pół godziny mija od momentu podania środka kontrastowego do czasu ostatniej fotografii rentgenowskiej. W rzadkich przypadkach, z powodów wymienionych powyżej, procedura ta może trwać 45 lub 60 minut. W tym samym czasie pobyt w szpitalu nie jest konieczny dla tej procedury. Wręcz przeciwnie, często wykonuje się ją w warunkach ambulatoryjnych.

W literaturze opisano również przypadki, w których sama procedura spowodowała hospitalizację pacjenta w szpitalu. Jest to poważna reakcja alergiczna na wstrzyknięcie środka kontrastowego. Jak pokazuje praktyka, długość pobytu w szpitalu w takich sytuacjach nie przekracza dwóch tygodni, podczas których pacjenci przechodzą dokładne badania alergologiczne i przekazują dalsze zalecenia dotyczące leczenia i zapobiegania chorobie. Ponadto, aby uniknąć takich sytuacji w urzędzie do urografii wydalniczej powinno być wszystko, co jest niezbędne do udzielenia pierwszej pomocy.

Możliwe powikłania w urografii wydalniczej

Najczęstszym powikłaniem urografii wydalniczej są reakcje alergiczne na kontrast zawierający jod. Występują one w postaci kataru, kichania, duszności, zaczerwienienia i pojawienia się obrzęku na skórze twarzy. Pierwsza pomoc medyczna w tym przypadku polega na wprowadzeniu leków hormonalnych, takich jak prednizolon lub hydrokortyzon. Aby zapobiec takim sytuacjom, musisz starannie zebrać informacje o alergii. Grupa ryzyka to pacjenci z reakcjami alergicznymi na wprowadzanie kontrastów, z innymi ciężkimi alergiami, a także pacjenci z astmą oskrzelową.

Ponadto przypadki miejscowych powikłań podczas wykonywania iniekcji dożylnych nie są rzadkie. Najczęstszym powikłaniem jest krwiak po zastrzyku, który pojawia się z powodu słabego nacisku na wacik na przebitą żyłę w miejscu wstrzyknięcia. W konsekwencji krew w dużych ilościach trafia do tłuszczu podskórnego, w którym powstaje krwiak. Zasadniczo jest on podatny na samorozpoznanie, nawet bez specjalnego leczenia.

Ale czasami może dochodzić do obrzęków ze siniakami. Następnie u pacjentów pojawia się zaczerwienienie i obrzęk skóry wokół miejsca wstrzyknięcia. Jeśli chodzi o ogólne objawy, pacjenci mogą skarżyć się na gorączkę, osłabienie, złe samopoczucie i zaburzenie odżywiania. W takich przypadkach konieczna jest natychmiastowa interwencja chirurgiczna, polegająca na otwarciu i opróżnieniu jamy krwiaka.

Ponadto często występuje miejscowe powikłanie, takie jak zakrzepowe zapalenie żył.Jest to zapalenie wewnętrznej ściany żyły w miejscu jej przebicia. Ponadto zaznaczono również zaczerwienienie w obszarze iniekcji, jedynie ma on postać wydłużonej nici, która pokrywa się z podskórnym kierunkiem żyły. W przeciwieństwie do krwiaka, zakrzepowe zapalenie żył nie musi działać, ale w leczeniu zachowawczym za pomocą środków przeciwzapalnych i przeciwbakteryjnych.

Najczęstsze powikłania w tej procedurze u pacjentów, którzy mają przeciwwskazania do urografii wydalniczej. Na przykład, gdy podłoże kontrastowe podaje się pacjentom z kłębuszkowym zapaleniem nerek lub niewydolnością nerek, czynność tego narządu może być zaburzona. Następnie pacjenci skarżą się na ból w okolicy lędźwiowej i pogorszenie ogólnego stanu. W warunkach laboratoryjnych gwałtownie zwiększają poziom mocznika i kreatyniny, a także zmniejszają ilość białka całkowitego. Ma to bardzo niekorzystne rokowanie i może powodować śpiączkę mocznicową.Dlatego wszyscy pacjenci przed urografią wydalniczą powinni być dokładnie zbadani.

Rev.lekarz urolog, seksuolog-androlog Plotnikov А.N.